Qorraxdu waxay had iyo jeer dhulka ku dabooshaa ceeryaamo walxaha magnetized -ka loo yaqaan dabaysha cadceeda. Laakiin gaashaan -birlabeedka meeraheena wuxuu ka ilaaliyaa inta badan dabaylahaas korontada ah inay waxyeello dhab ah u geystaan Dhulka ama dadka deggan, taas beddelkeeda waxay u diraan walxahaas xagga ulaha waxayna uga tagaan auroras qurux badan markay soo jeedaan.
Laakiin mararka qaarkood, ku dhawaad qarni kasta, dabayluhu waxay u sii xoogaystaan inay noqdaan dabayl qorrax leh oo dhammaystiran oo ku yeelan karta natiijooyin masiibo ah hab-nololeedkayaga casriga ah.
Marka la soo koobo, duufaanta qorraxda ee daran waxay sababi kartaa in dunidu ka maqnaado toddobaadyo ama bilo mar kasta oo ay duufaanno cadceedu xoog yeeshaan, sida ay sheegtay Sangeetha Abdu Jyoti, oo ah borofisar ku xeel dheer Jaamacadda California.
Cilmi-baaraha ayaa xustay in “kaabayaashayadu aysan diyaar u ahayn dhacdo weyn oo qorraxda ka dhacda,” maxaa yeelay saynisyahannadu waxay qiyaasaan saamaynta “cimilada bannaan ee ba’an” ee Dhulka si toos ah inta u dhexeysa 1.6 iyo 12 boqolkiiba tobankii sanoba.
Taariikhda dhow, kaliya laba duufaan oo kale ayaa la duubay: kii ugu horreeyay 1859, oo loo yaqaan dhacdadii Carrington, wuxuu abuuray carqalad geomagnetic aad u daran oo dhulka ah oo fiilooyinkii telegraph dab qabsaday, iyo aurora borealis oo lagu arkay meel u dhow kulaylaha Kolombiya (aurora caadi ahaan waxay u muuqataa kaliya meel u dhow baallaha Dhulka).
Duufaanno yaryar ayaa sidoo kale la duubay, sida kii 1989kii oo korontada ka gooyay dhammaan gobolka Kanada ee Quebec sagaal saacadood.
Tan iyo markaas, ilbaxnimada aadamuhu waxay aad ugu tiirsan tahay internetka, iyo saamaynta ka dhalan karta duufaan geomagnetic ah oo weyn ku leh kaabayaashan cusub weli lama garanayo.
Laakiin warka wanaagsani waxa weeye in isku-xirka Internet-ka maxalliga ah (local Area networks LAN) iyo kuwa gobolku (metropolitan area network (MAN) ay u badan tahay inay halis yar ku sugan yihiin sababtoo ah fiilooyinka fiber-optic-ga laftoodu saamayn kuma laha mawjadaha birlabka.
Saameynta dhabta ah waxay ku yeelan doontaa fiilooyinka internetka ee badda dheer ee isku xira qaaradaha.
Fiilooyinkaas waxaa ku jira kuwa soo noqnoqda si kor loogu qaado signalka , oo u dhexeeya 30 ilaa 90 mayl (50 ilaa 150 kiiloomitir). Ku -celceliyayaashan waxay ku xiran yihiin durdurrada geomagnetic, iyo fiilooyinka oo dhan waxay noqon karaan kuwo aan waxtar lahayn haddii hal ku -celiyaha uu joojiyo shaqada.
Oo haddii tiro cayiman oo fiilooyin badda hoosteeda ah ay fashilmaan, qaaradaha oo dhan waa ka jari karaa.
Intaa waxaa dheer, malaayiin qof ayaa laga yaabaa inay lumiyaan hab-nololeedkooda sababtuna tahay internet-ka oo sii dheeraaday, maaddaama saameynta dhaqaale ee khalkhalka internet-ka ee hal maalin ku dhici karta Mareykanka lagu qiyaasay in ka badan 7 bilyan oo doollar.
Sida laga soo xigtay Jyoti, hawlwadeennada shabakadda Internetku waa inay si dhab ah isugu diyaariyaan sidii ay ula tacaali lahaayeen halista cimilada cadceedda ee daran, gaar ahaan ballaarinta kaabayaasha Internetka ee caalamiga ah. Tallaabada ugu horreysa, fiilooyin badan waa in la dhigaa jiidaha hoose.
solar superstorm
